تاثیر سوء پیشینه در استخدام

چه جرایمی مانع استخدام میشود

برای استخدام در دستگاه های دولتی یا شرکت های خصوصی شرایط گوناگونی در نظر گرفته می شود که در بسیاری از موارد با هم فرق دارند. با این حال، عدم سوء پیشینه پای ثابت این شرایط برای نهادهای مختلف است. چرا که برخورداری از صلاحیت های اخلاقی و رفتاری برای استخدام در ارگان های دولتی و بسیاری از شرکت های خصوصی، اهمیت زیادی دارد. در همین راستا، تاثیر سوء پیشینه در استخدام به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. اما نکته مهم در این رابطه، جرایمی است که منجر به ایجاد سوء پیشینه برای فرد و جلوگیری از استخدام وی می شوند. زیرا همه جرایم این شرایط را نداشته و تنها مورادی که به صورت عمدی انجام گرفته و در ماده ۲۵ قانون مجازات های اسلامی به آن ها اشاره شده، سوء پیشینه کیفری به دنبال دارند. با توجه به اهمیت سوء پیشینه در استخدام آموزش و پرورش و سایر نهادهای دولتی، در این قسمت جرایمی را که ارتکاب آن ها موجب سوء‌ سابقه می شوند، بررسی خواهیم نمود.

قبل از هر چیز دقت کنید که جرایمی مانع از استخدام می شوند که در سوء پیشینه فرد ثبت گردند. پس صرف این که شما یک جرم را انجام داده و حتی به مجازات محکوم شده باشید، به معنی ثبت سوء پیشینه در پرونده تان نخواهد بود. هم چنین، سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام شما تاثیر چندانی نداشته و فاکتور اصلی خود شما هستید. مگر این که قصد استخدام در برخی نهادهای حساس را داشته یا جرم انجام شده توسط اعضای درجه یک خانواده تان، قابل چشم پوشی نباشد. از طرف دیگر، جرمی که خود شما انجام می دهید تنها در صورت عمدی بودن در سوء سابقه ثبت خواهد شد. در غیر این صورت، حتی با صدور حکم زندان و موارد این چنینی دیگر هم این جرم سوء سابقه محسوب نمی گردد. پس استعلام سوء پیشینه برای استخدام در سپاه یا سایر ارگان ها منفی خواهد بود. اما برای این که بدانید چه جرایمی منجر به ایجاد سوء پیشینه می شوند، باید به ماده ۲۵ قانون مراجعه کنید:

"محکومیت قطعی کیفری در جرائم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده، محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی، محروم می‌ کند:

• الف- هفت سال در محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی.
• ب- سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار.
• پ- دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده، نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج.

  

با بررسی ماده فوق از قانون مجازات های اسلامی، به سادگی متوجه خواهید شد که چه جرایمی مانع استخدام میشود و بازه زمانی این محدودیت برای هر نوع جرم چه مدت می باشد. بنابراین جرایمی که از سوی دادگاه و سایر مراجع قضایی با مجازات های فوق رو به رو شوند، در سوء پیشینه شخص ثبت گردیده و او را از برخی حقوق اجتماعی مانند استخدام، محروم خواهند کرد. مدت اثرگذاری هر یک از این جرایم هم در ماده ۲۵ قانون مشخص شده است. باز هم به این نکته دقت داشته باشید، تاثیر سوء پیشینه در استخدام زمانی خواهد بود که جرم به شکل عمدی انجام گرفته باشد. در غیر این صورت، حتی با وجود صدور هر یک از مجازات های فوق، چیزی به عنوان سوء‌ پیشینه افراد ثبت نخواهد شد. 

تاثیر سوء پیشینه در استخدام آموزش و پرورش

در بخش قبل جرایمی که منجر به ایجاد سوء‌ پیشینه و جلوگیری از استخدام می شوند را بررسی کردیم. وزارت آموزش و پرورش از جمله نهادهای دولتی است که هر ساله با روش های گوناگون از جمله آزمون استخدامی جهت تامین نیروی انسانی خود اقدام می کند. سوء پیشینه در استخدام آموزش و پرورش اهمیت زیادی داشته و از استخدام افراد دارای سوء سابقه در این ارگان جلوگیری می شود. استعلام سوابق جهت این امر هم مطابق ماده ۲۵ قانون مجازات های اسلامی انجام می گیرد. یعنی ارتکاب هر گونه جرمی که در این ماده موجب ایجاد سوء پیشینه می شود، از استخدام فرد در وزارت آموزش و پرورش برای بازه زمانی تعیین شده جلوگیری خواهد کرد. معمولا برای پذیرش این اداره حساسیتی بیش تر از قانون وجود نداشته و سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام آموزش و پرورش تاثیر چندانی ندارد. مگر این که اعضای درجه یک خانواده مرتکب جرایم سیاسی، ملی و موارد این چنینی دیگر شده باشند که در دفترچه به آن ها اشاره شده است.

تاثیر سوء پیشینه برای استخدام سپاه

سپاه و سایر ارگان های نظامی معمولا برای جذب نیرو شرایط سخت گیرانه تری دارند. دلیل آن هم ارتباط مستقیم نیروهای این نهاد با مسائل امنیتی کشور است. از این رو سوء سابقه برای استخدام سپاه از اهمیت فوق العاده بالایی برخوردار بوده و حتی کوچک ترین موارد می توانند مانع از استخدام متقاضی در این نهاد نظامی و امنیتی کشور شوند. اما توجه داشته باشید که برای جذب نیرو در سپاه تنها سوء پیشینه مورد بررسی قرار نمی گیرد. بلکه سابقه کیفری افراد و خانواده شان هم در نظر گرفته شده و هر گونه نقطه سیاه در سابقه آن ها، می تواند مانع از استخدام فرد شود. پس در صورت تمایل به جذب در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ابتدا باید بدانید چه جرایمی مانع استخدام میشود و سپس از عدم ارتکاب این جرایم توسط خود و خانواده تان اطمینان حاصل نمایید. البته این شرایط برای سایر نهادهای نظامی مانند ارتش و نیروی انتظامی هم تا حد زیادی وجود داشته و تنها مخصوص استخدام در سپاه نیست.

تاثیر سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام

از دیگر سوالات رایجی که متقاضیان استخدام در نهادهای دولتی و خصوصی با آن مواجه هستند، می توان به سوابق کیفری اعضای خانواده در استخدام اشاره کرد. همان طور که گفتیم، تاثیر سوء پیشینه در استخدام دستگاه های دولتی و خصوصی اهمیت زیادی پیدا کرده و به شدت مورد بررسی قرار می گیرد. این مورد بیش تر برای خود شخص مورد بررسی قرار گرفته و در اکثر موارد، سابقه کیفری خانواده تاثیر چندانی ندارد. اما همیشه این طور نبوده و گاهی اوقات سوء سابقه هر یک از اعضای خانواده می تواند مانع از استخدام سایر اعضاء گردد. این موضوع به عوامل گوناگونی بستگی دارد که مهم ترین آن ها ارگان استخدام کننده، نوع جرم و نسبت اعضای خانواده می باشند. در وهله اول اداره استخدام کننده بر این موضوع تاثیر دارد. برای مثال، سوء پیشینه برای استخدام آموزش و پرورش بیش تر سابقه شخص را بررسی می کند. در حالی که که برای استخدام در نهادی مانند سپاه، سابقه کیفری خانواده هم اهمیت زیادی دارد.

علاوه بر نهاد استخدام کننده، نوع جرم و نسبت اعضای خانواده با شخص متقاضی استخدام هم در تاثیر سابقه کیفری خانواده برای استخدام وی حائز اهمیت می باشند. برای مثال، گاهی اوقات جرم عضو خانواده چندان جدی نبوده و به سادگی می توان از آن گذشت. در این گونه موارد هیچ تاثیری در استخدام سایر اعضاء‌ ندارد. اما در برخی موارد سابقه کیفری اعضای خانواده در استخدام فرد به احتمال زیاد تاثیر می گذارد. جرایم امنیتی، سیاسی، ملی و موارد این چنینی دیگر برخی از مهم ترین آن ها به شمار می آیند. نسبت عضو خانواده با شخص متقاضی استخدام هم عامل مهم دیگری است که باید به آن توجه شود. برای مثال اگر جرم توسط اعضای درجه دو و سه انجام شده باشد، تاثیر زیادی در استخدام ندارد. اما وقوع جرم توسط اعضای درجه یک در سوء پیشنه برای استخدام سپاه و سایر ارگان های این چنینی تاثیر جدی دارد.